- Column door Hanneke Gelderblom
Het samen de vasten breken op een door moslims georganiseerde Iftar, dat was twee jaar door de corona pandemie niet mogelijk, maar afgelopen maandag kon het weer. Het jaar 2022 is een bijzonder jaar omdat in deze voorlaatste week van de ramadan ook Pesach en het christelijke Paasfeest vallen. Zo was het vorige week zondag Pasen in de westelijke christelijke wereld en dit weekend Pasen in de orthodoxe wereld.
‘Geloof in vrede’ bedachten wij als thema toen wij Joden en Christenen van het Overleg Joden, Christenen en Moslims (OJCM) met onze moslimvrienden over de organisatie van de nationale Iftar spraken. Het zou voor de vijfde keer door de Turkse ondernemersvereniging Hotiat worden georganiseerd en het was wederom culinair maar ook financieel uitstekend verzorgd. Ons overleg vond plaats ruim voordat op 24 februari de oorlog in Oekraïne in volle hevigheid losbarstte. Maar juist daarom was het thema meer van toepassing dan ooit.
Geloof in vrede. Maar tot een tijdelijke wapenstilstand in deze paastijd, zoals door president Volodymyr Zelensky van Oekraïne werd voorgesteld, was het zichzelf zo christelijk noemende Rusland niet te bewegen. Het zogenaamde ‘bevrijden’ van Oekraïne, lees het platbombarderen van huizen, scholen, ziekenhuizen en stations, ging gewoon door. Het is dan ook de vraag of het beeld van de Russische president Vladimir Poetin met een kaars in zijn hand in de kathedraal van Moskou wel van dit jaar was. Misschien was het wel een foto van een of meer jaren eerder.
Op deze Nationale Iftar was er echter dat thema ‘Geloof in vrede’ waar we geacht werden samen over te praten. Er waren tweehonderd gasten, verdeeld over twintig tafels met aan iedere tafel een zorgvuldige samenstelling. Zoals ook twee jaar geleden waren er vele Joden uitgenodigd en gekomen, waaronder de rabbijnen uit Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Ook zat er een aantal imams, waren er verschillende vertegenwoordigers van de Raad van Kerken, een bisschop en het Nederlandse lid van de Wereldraad van Kerken. En er waren ambassadeurs van de vele diplomatieke posten die Den Haag rijk is.
Zelf had ik genoegen aan tafel te zitten naast Jacobine van Geel, de nieuwe voorzitter van het Nationale Mensenrechtencomité. Wij spraken uitgebreid over hun zoektocht naar wat nu precies hun taak is, naast de twee coördinatoren tegen discriminatie en antisemitisme, maar ook hoe het OJCM met dat belangrijke Nederlandse comité kan samenwerken. Erik de Baedts, directeur van het Vredepalsleis, leidde de dialoog in met een toespraak waarin hij onder meer pleitte voor wat meer ruimte voor mensen die nog wel iets met geloof hebben. Waarom, vroeg hij, niet altijd enkele ogenblikken stilte voorafgaand aan de maaltijd?
De minister van Sociale zaken, Karien van Gennip, ging in haar toespraak in op het vraagstuk van scheiding van kerk en staat, en het gevaar van een overtrokken ‘L’aicite al la France’, waar je je gedwongen voelt een stukje van je eigen identiteit achter te moeten laten, terwijl je de behoefte hebt ‘je hele ik’ te laten zien. Ook zij benadrukte het belang van met elkaar praten over zaken die soms zo verschillend lijken, maar waar in echte contacten blijkt hoeveel overeenkomsten er te vinden zijn.
OJCM-voorzitter Simon Cohen vertelde over de overeenkomst tussen het vasten in de ramadan en de Joodse vastendagen, en ook hier bleek weer hoeveel gemeenschappelijks wij hebben. Want Rabbijn Ringer vertelde mij, voor wij aan tafel gingen, dat in de Koran een vers staat waar de moslims wordt opgeroepen te vasten wanneer ook de Joden dat doen.
Ach ja, zei mijn goede vriend Driss el Boujoufi – een van de grondleggers van het OJCM – die terecht de Iftar Vredesprijs 2022 kreeg. “Aan ons moslims wordt eigenlijk vrijwel niet verteld dat onze profeet zelf zei dat hij vele goede gewoonten van de Joden heeft overgenomen in zijn eigen boodschap.” Maar, zei Driss, “bij de latere uitleggers van de heilige teksten gaat het meer om hun macht om die teksten te interpreteren, waarbij niet de overeenkomsten maar de verschillen worden besproken en onderwezen. Daarom is het aan ons juist de talrijke overeenkomsten die er zijn te ontdekken.”
Ook hierom was ‘geloof in vrede’ zo’n uitstekend uitgangspunt voor de vele gesprekken aan die twintig tafels. En daarom is dit soort feesten samen vieren zo belangrijk.
Bron: Geloof in vrede – column Hanneke Gelderblom – Jonet.nl
